Mit i religia w Grecji starożytnej

Vernant Niedawno natrafiłem w antykwariacie niewielką książeczkę z końca XX wieku, wydaną przez Alatheię. Liczy dokładnie 100 stron tekstu (+bibliografia).Jest to w zasadzie syntetyczny esej, a nie akademickie opracowanie. Niemniej jednak, gdybym miał komuś polecić coś krótkiego, zwięzłego, a jednoczesnie rzeczywiście merytorycznie adekwatnego, to poleciłbym właśnie to dziełko Jeana-Pierre’a Vernanta.  Autor nie tylko piętnuje ale i skutecznie wystrzega się dwóch błędów zdarzających się wśród prac na ten temat. Jeden z nich polega na siłę na przykrawaniu religii greckiej do wyobrażeń o „religii jako takiej” powstałych pod wpływem monoteizmów semickich. W takim ujęciu politeizm jest jedynie „przykrywką”, „powierzchnią”, pod którą skrywa się uniwersalne, mistyczne źródło (wydaje mi się, że to trafia w Eliadego i jemu podobnych fenomenologów religii).  Drugi błąd polega na poporzadkowywaniu opisu danej religii jakimś bardziej uniwersalnym schematom porównawczym, jak troisty schemat Dumezila.

W swojej pracy Vernant przedstawił religię grecką taką, jaka chyba faktycznie była, jako autentyczny, a nie pozorowany politeizm, a jednocześnie religia unikalna, swoista, a nie jedynie „indoeuropejska”. Książkę czyta się bardzo przyjemnie. Oczywiście nie należy spodziewać się jakiegoś specjalnego pogłębienia wiedzy, jest to synteza, streszczenie, uproszczenie. A jednak ważne, kto takiego zadania się podejmuje. W tym wypadku nie ma wątpliwości, że to dziełko autora, który syntetyzuje swą, znacznie szerszą wiedzę, a nie autor taniej produkcji dla licealistów. Osobiście doświadczałem w trakcie lektury przyjemności płynącej z potwierdzania przekonań, do których dotarłem wcześniej.

Jedna tylko teza wydała mi się kontrowersyjna. Autor uważa mianowicie, że bogów greckich nie należy pojmować jako osoby, a jako Moce. Do tego nie jestem przekonany.

Tak czy inaczej gorąco polecą tą książkę, jako wstęp, również tym, którzy religią grecką zainteresowali się w kontekście nie tylko historycznym, ale własnych poszukiwań duchowych.

Co sądzisz o tym wpisie?
  • Genialny (2)
  • Świetny (2)
  • Niezły (3)
  • Kiepski (0)
  • Beznadziejny (0)

One Comment to "Mit i religia w Grecji starożytnej"

  1. Avatar feanaro pisze:

    Zachęcony tym wpisem w końcu zdobyłem tę książeczkę (czy może raczej – esej?). Naprawdę świetna rzecz, warta lektury!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Pogańska teologia, filozofia, kultura

Strona korzysta z ciasteczek (cookies)! Wiećej

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Zamknij